Faalangst of fixed mindset?

Een jongen zit boven zijn schrift. Zijn hoofd omlaag, zijn blik verloren.
Het lijkt faalangst.
Maar wat als dat eigenlijk het gevolg is van iets diepers – een fixed mindset?

“Wat ben jij een topper!”
“Wat knap van jou!”
“Kijk eens wat een talent!”

We zeggen het met de beste bedoelingen. Toch zit er een risico in zulke complimenten: ze leggen de nadruk op wat een kind is, in plaats van wat het doet. En precies dat zorgt ervoor dat leerlingen gaan geloven dat succes afhangt van ‘slim zijn’ – niet van oefenen, doorzetten of strategie.

Maar wat gebeurt er als iets niet meteen lukt? Als een opdracht té moeilijk voelt?
Dan ontstaat twijfel.
Of erger nog: faalangst.

In een tijd waarin presteren centraal staat, vergeten we soms dat leren niet begint bij kunnen, maar bij proberen. Inzet, fouten maken, hulp vragen – dát zijn de bouwstenen van groei. En juist daar ligt de kracht van groeigerichte complimenten:

🔸 “Wat zet je goed door!”
🔸 “Slim dat je hulp vraagt.”
🔸 “Mooi hoe je die fout gebruikt om verder te denken.”

Bij Doelab gebruiken we praktisch leren als middel om een growth mindset te ontwikkelen. Met een gedeelde leertaal, technieken en leervaardigheden zorgen we ervoor dat leerlingen niet vastlopen in wat ze (denken dat ze) moeten zijn, maar groeien door wat ze durven doen.

👉 Wil jij leren hoe je dit in je klas toepast?
Wij leiden leerkrachten en onderwijsondersteuners op tot Specialist Praktisch Leren in onze Post-HBO opleiding maar geven ook workshops op een studiedag.

Benieuwd hoe je dit op jouw school vorm kunt geven?

Bekijk hier onze website of vraag vrijblijvend een gesprek aan om de mogelijkheden te bespreken.

Leerling aan het woord

Soms vind ik dingen best lastig.
De naaimachine snapte ik eerst écht niet.
De draad knapte, de stof schoot weg, en ik wilde eigenlijk stoppen.

Maar ik kreeg hulp.
Van de andere kinderen. Van de juf.
En van mezelf – want fouten maken is hier heel normaal.

Ik zette door en de juf gaf me een compliment.
Tot mijn keukenschort klaar was. Zelfgemaakt.

En toen? Toen gingen we koken.

Met groenten uit onze eigen moestuinbak – die ik zélf mee heb gebouwd.
Met hout, schroeven en teamwork.
Vorige week stond ik nog in de supermarkt met een rekenopdracht.
En nu lees ik een recept, weeg ingrediënten af,
zoek op hoeveel 250 ml is, en leer dat water kookt op 100 graden.

Rekenen, lezen, meten, samenwerken.
Alles komt samen in mijn pan.

En ik?
Ik vind leren ineens heel leuk.
Ik voel me een chef. Een bouwer. Een maker.
Ik leer. Op mijn manier.

Praktische studiedag? 

Veel scholen zijn op dit moment druk bezig met de jaarplanning voor komend schooljaar – en dus ook met het invullen van studiedagen. Dat is hét moment om als team stil te staan bij onderwijs dat aansluit bij de behoeften van doeners én denkers. Geen lange presentaties, maar werken met hoofd én handen.

Doelab is in te huren voor een halve of hele studiedag. We nemen je team mee in een praktische workshop waarin je zelf aan de slag gaat: bijvoorbeeld door een escape-doosje te bouwen én te oefenen met procesgerichte feedback. Zo ervaar je zelf hoe je leerlingen stimuleert om door te zetten, fouten te durven maken en met plezier te leren.

Samen bouwen aan een leercultuur waarin elk talent tot bloei komt.

Er is ook ruimte voor maatwerk: we denken graag mee over een studiedag die past bij jullie schooldoelen.

Wat leer je tijdens deze training?

✔️ Leer hoe je growth mindset concreet maakt in de klas.
✔️ Oefen met feedback die leerlingen écht verder helpt.
✔️ Ontdek hoe praktische opdrachten het leren verdiepen.
✔️ Ga naar huis met tools die je direct kunt inzetten.
✔️ Leer dezelfde groei-leertaal spreken